38 – WBVG’nin Uygulama Alanı
Bilgilendirme broşürü no. 38
İkamet ve refakat sözleşmesi kanunu (WBVG), kuruluşlar ve yasal olarak izin verilen yaş alt sınırını geçmiş kişiler arasında bakım veya refakat hizmetlerine yönelik oda kiralama, hizmetlerin bedelinin ödenmesi ve sunulması konularını kapsayan sözleşmeleri düzenler. Birçok insan yaşları itibariyle, bakıma muhtaç olmaları veya bir engele sahip olmaları nedeniyle yardıma ihtiyaç duymaktadır.
WBVG’nin uygulama alanı, kuruluş ve müşteri arasında sözleşmeye dayalı bir anlaşma yapılmasını kapsar ve ikamet katılım yasasının belirlediği ikamet ve olanak tanımlarından bağımsızdır. Bu, kurum adına bağlı değildir. Tüketiciler için sözleşmelerinin hangi düzenlemelere tabi olduğu önemlidir. Örneğin ihbar süresinin, WBVG’nin sona ermesinin ardından kira süresi düzenlemesinden daha kısa Bu, aile üyeleri için de önemli olabilir: Bakıma muhtaç olan müşteri vefat ederse, sözleşme WBVG’ye göre derhal sonlanır, kira ile ilgili düzenlemelere göre kira sözleşmesi mirasçılara geçer ve daha sonra bir ihbar süresi ile sonlandırılabilir. Bu yüzden WBVG’nin uygulanması, müşteri açısından mali sonuçları da beraberinde getirir.
Bakımevi sözleşmeleri için hangi yasalar geçerlidir?
Bakımevleri, bakıma muhtaç kişilerin tek noktada yaşama alanları edinmesini sağlar. Prensip gereği, müşteri içerisinde hizmetlerin açıklandığı bir sözleşme imzalar. Kişi, kalacağı oda ile bakım ve refakat hizmetlerinin bedelini işletme sahibine öder. Burada İkamet ve refakat sözleşmesi kanunu geçerlidir.
Bakım için ortak paylaşımlı evlerde hangi yasalar geçerlidir
Bakım için ortak paylaşımlı eve girerken müşteri daima en az iki sözleşme imzalar. Bu sözleşmelerden biri kalınacak odayı konu alır ve kiralayan taraf ile yapılırken, diğeri ise sunulacak bakım ve refakat hizmetleri konusunda bakım kuruluşu ile imzalanır. Prensip olarak WBVG, yalnızca iki hizmetin de tek sözleşmede toplandığı sözleşme türü için geçerlidir.
Yasaların ihlal edilmesinin önüne geçmek için, işletme sahibinin sunmakla yükümlü olduğu hizmetlerin çeşitli sözleşmelere tabi olması ve konaklama konusunda yapılan sözleşme ile bakım ve refakat hizmetlerinin sunulması konusunda yapılan sözleşme arasında bir bağ bulunması hallerinde bile WBVG geçerli olur. Bakım için ortak ev paylaşımı vakalarının çoğunda durum böyledir. Oda kiralama konusunda yapılan sözleşmeler, genellikle bakım hizmetleri konusunda yapılan bir sözleşmenin de sona ermesi koşuluna bağlanır.
Bu yüzden; kiralayan taraf ve bakım kuruluşunun aynı kişiye ait olması veya aralarında ticari bir bağ bulunması durumlarında WBVG, bakım için ortak ev paylaşımında da sıklıkla uygulanır. Ancak, her seferinde bakım için ortak ev paylaşımı sözleşmelerinde WBVG’nin uygulanabilirliğinin kontrol edilmesi gerekmektedir. Genel bir beyan yetersiz olacaktır. Kişilerin kendileri tarafından organize edilen ortak ev paylaşımlarında WBVG geçerli değildir, bu durumlarda ortak ev paylaşımı anlaşmasının bağlayıcılığı esastır. Müşterilerin ortak ev paylaşımlarının WBVG’ye tabi olmasını istemesi durumunda, şüphe duyulduğunda sözleşmelerinin birbiriyle gerçekten bağlantılı olduğunu, kira sözleşmelerinin yalnızca ilgili bakım sözleşmesi ile eşzamanlı olarak sonlandırılabileceğini veya bakım kuruluşunun değişmez olduğunu kanıtlaması gerekir.
“Yardımlı yaşam” veya “bakımlı yaşam” tesislerinde hangi yasalar geçerlidir
Yardımlı veya bakımlı yaşamın ne olduğuna dair yasal bir tanım bulunmamaktadır. Temel olarak bu yaşam türü; kirada oturmak ile müşterek yaşamın, hizmet alımı ile bir araya gelmesinden oluşur. Mutabık olunan hizmetler arasında genellikle acil durum telefonu, temizlik hizmetleri veya bakım hizmeti sunulması bulunur. Bu hizmetler için bir “temel hizmet paketi” oluşturulmuştur. Sunulan hizmetler, ihtiyaç duyulmasa bile kira sözleşmesinden ayrı olarak iptal edilemez. Müşteri bu hizmetlerden faydalanıp faydalanmadığına bakılmaksızın ödeme yapmak zorundadır. Alınan hizmetler kapsamında ev işlerinin yapılması, seyahat ve danışmanlık desteği gibi genel destek hizmetleri bulunur.
Bu yüzden bu sözleşmeler WBVG kapsamına girmez. “Yardımlı yaşama” şeklinde tanımlanmasına rağmen refakat hizmetleri değil, destek hizmetleri sunulur. Yukarıda sıralanan hizmetlerin dışında ek hizmetler alınıyorsa, WBVG kapsamında olup olmadığının belirlenmesi için tek tek inceleme yapılmalıdır.